20 januari 2022 - Nieuws

Een optimale melkgift bij voedsters

Naast gewichtsontwikkeling en conditie(behoud), waarover u in het vorige artikel uitgebreid hebt kunnen lezen, speelt ook de melkgift van een voedster een belangrijke rol bij het bereiken van een optimale productie. Om een hoge productie te bereiken moet de voedster voldoende melk kunnen produceren om de lampreien een goede start te geven. Gelukkig zorgt de natuur ervoor dat de opstart van de melk hormonaal wordt geregeld. De opbouw van de melkproductie daarentegen is afhankelijk van diverse factoren zoals conditie, management en voeding.

De resultaten uit het onderzoek ‘melkgift versus gewichtsontwikkeling voedsters’ hebben vele nieuwe inzichten opgeleverd. Onder andere op het gebied van gewichtsontwikkeling van voedsters, melkgift, nestgewicht, ontwikkeling van de lampreien en het effect van babypark voer. In een serie van artikelen koppelt Victoria deze resultaten graag aan u terug. In dit tweede artikel leest u meer over de melkgift bij voedsters.

Start melkproductie

Een voedster heeft van nature een enorm vermogen om de melkproductie op te starten. Naast het vermogen om bij de opstart een mooie hoeveelheid melk te produceren heeft het konijn in de afgelopen 15 jaar op dit gebied een enorme genetische vooruitgang geboekt. Uit de literatuur (Maertens et al. 2006) blijkt dat de melkproductie van een konijn op dag 2 in lactatie ten opzichte van 15 jaar geleden zelfs verdubbeld is. Daar waar een konijn op dag 2 in 2006 gemiddeld 100 ml melk per dag gaf, geeft een voedster vandaag de dag op de 2e dag gemiddeld zo’n 200 ml en op dag 6 zelfs 300 ml melk per dag. Omdat de opstart van de melkproductie hormonaal geregeld wordt is dit over alle pariteiten gelijk.

Het konijn á la 2021 vraagt vanwege deze enorme ontwikkeling dan ook een andere benadering qua voeding, voerstrategie en management dan zo’n 15 jaar geleden. Victoria Mengvoeders heeft haar voeders en adviezen, vanuit onderzoek, hierop door de jaren heen steeds bijgesteld waardoor de voedsters hun potentie altijd optimaal hebben kunnen benutten. Ook richting de gezondheid en productie vormt het een blijvend punt van aandacht om het voer en de genetische potentie optimaal op elkaar af te blijven stemmen.

Melkgift per worpnummer

Wat direct opvalt uit de onderzoeksresultaten is dat eerste worps voedsters in verhouding tot meerdere worps voeders minder melk geven. Dit is te verklaren door het feit dat een eerste worps voedster nog energie nodig heeft voor haar eigen ontwikkeling en groei. Daardoor kan er minder energie besteed worden aan de melkproductie waardoor deze lager uitvalt. Alle andere voedsters geven vervolgens evenveel melk.

Figuur 1: Melkgift voedster op dag 2 en dag 6
Figuur 2: Melkgift per worpnummer

Opbouw melkgift

De voedster bouwt de melkproductie op tot een piek waarna de melkproductie vervolgens weer afzwakt. Deze piek ligt op zo’n 19 dagen na werpen en loopt parallel aan het moment waarop de lampreien overschakelen op vast voer. De eerste 19 dagen leven de lampreien alleen van moedermelk en naarmate de melkproductie van de voedster afneemt schakelen ze in vlot tempo over op vast voedsel. De piek op 19 dagen is logisch te verklaren aangezien het konijn inmiddels weer drachtig is en daarom meer energie gaat steken in de ontwikkeling van haar ongeboren vruchten en het behoud/herstel van haar conditie.

Voor het opbouwen van de melkproductie dient de voeding van de voedster rond werpen en gedurende de lactatieperiode optimaal te zijn. De conditie van de voedster is hierbij inherent aan een probleemloos verloop van de geboorte en een goede voeropname tijdens de lactatie. Rond werpen en tijdens de lactatie speelt ook de wateropname een belangrijke rol voor het bereiken van een goede voeropname, vertering en melkproductie. Lacterende voedsters moeten ± 1 liter water per dag opnemen.

Ook management speelt een belangrijke rol bij de opbouw van de melkproductie. Wanneer een voedster te weinig uitdaging krijgt qua melkproductie (lees: wanneer er te weinig jongen bijgelegd worden) dan zal dit de melkopbouw belemmeren. Het is daarom van belang om de voedsters, door voldoende lampreien op te leggen, maximaal te stimuleren bij de opbouw van de melk.

Naast het op- en overlegbeleid speelt ook het nestkastbeleid, met name het zogen, een belangrijke rol. Het is voordelig om de jongen 1 keer per dag 15 minuten te laten drinken en daarna de nestkast weer af te sluiten.

Melkproductie voedster versus varkens en koeien

Als we het verloop en de opbouw van de melkproductie van een voedster vergelijken met dat van een zeug en een koe dan is het opmerkelijk te noemen dat een konijn in relatie tot het lichaamsgewicht een grote hoeveelheid en mooie gehalten melk produceert. Bij het varken zien we de afgelopen 15 jaar evenals bij konijnen een sterke ontwikkeling in biggenproductie en daarmee de melkgift.

Figuur 3: Vergelijking van de dagelijkse melkgift, vet- en eiwitproductie tijdens lactatie tussen hoogproductieve konijnen, koeien en zeugen (2006).

Meer weten?
Praktijkonderzoek draagt in belangrijke mate bij aan kennis- en productontwikkeling en de vorming van nieuwe innovaties. Zo hebben de resultaten uit het onderzoek ‘melkgift versus gewichtsontwikkeling voedsters’ vele nieuwe inzichten opgeleverd. Onder andere op het gebied van gewichtsontwikkeling van voedsters, melkgift, nestgewicht, ontwikkeling van de lampreien en het effect van babypark voer. In een reeks van artikelen koppelt Victoria deze resultaten graag aan u terug. De komende tijd besteden we aandacht aan een aantal belangrijke onderwerpen die de konijnenhouderij naar een hoger plan brengen. Houd hiervoor onze website en socials in de gaten!

Lees ook:

* Praktijkonderzoek ‘melkgift versus gewichtsontwikkeling voedsters’, Victoria Mengvoeders 2021

Uitgelicht

Ons Verhaal 

In de videoserie Ons Verhaal vertellen we maandelijks wat er nodig is om rundveehouders met voer & advies succesvol te laten zijn. Elke maand komt er een nieuwe aflevering online, over onderwerpen die u als rundveehouder zeker zullen interesseren!



Lees meer