Geslaagde studiemiddag vruchtbaarheid en rantsoenvertering

Op donderdag 2 en 9 november 2017 organiseerde Victoria Mengvoeders een studiemiddag rundveehouderij met als thema ‘vruchtbaarheid en rantsoenvertering’. Het doel van deze studiemiddag was om op interactieve wijze praktische kennis te delen om de deskundigheid op dit gebied samen te vergroten.

De deelnemers kregen bij de melkveebedrijven in Sint-Oedenrode en Tilburg drie workshops aangeboden: vruchtbaarheid, voerhekmanagement en rantsoenvertering. Een geslaagde, interactieve en leerzame dag.

Workshop vruchtbaarheid

Dierenartsen Olav Movig en Ilse Baars gaven een verdieping op het onderwerp vruchtbaarheid in relatie tot de gezondheid van de koeien. De belangrijkste oorzaak van een verminderde vruchtbaarheid zijn infectieziekten. Het advies luidt dan ook om bij een verminderde vruchtbaarheid altijd eerst na te gaan of het dier een infectie of ontsteking onder de leden heeft. Andere mogelijke oorzaken zijn voeding (energiebalans, vitamines en mineralen), stress (o.a. hittestress), fokkerij en het immuunsysteem.

Een lagere weerstand of zieke koe wordt indirect vaak in verband gebracht met een verminderde vruchtbaarheid. Dit geldt bijvoorbeeld voor uierontsteking, het blijven staan met de nageboorte en baarmoederontsteking, maar ook voor stofwisselingsziekten als (slepende) melkziekte.

Voor een optimale vruchtbaarheid is het van belang de voeding op orde te hebben, stress(factoren) te beperken, infectieziekten onder controle te hebben en een goed drachtmanagement te hanteren.

Workshop voerhekmanagement

Voerhekmanagement betekent het managen van de rantsoenen: het berekende-, geladen-, gevoerde en opgenomen rantsoen. Zorgen voor een goed gemengd (homogeen) rantsoen is hierbij een pré. Wanneer de koeien niet (kunnen) selecteren komt het opgenomen rantsoen het beste overeen met het berekende en geladen rantsoen. De belangrijkste controlemiddelen voor een goed gemengd rantsoen zijn de samenstelling van het restvoer (eventueel te controleren met een schudbox), vreetgaten in het voer aan het voerhek en de mestconsistentie.

Ruwvoer is de basis van het rantsoen. Het begint met goed, smakelijk ruwvoer. Naast de haksellengte en het drogestof gehalte van deze voeders is het belangrijk dat een eventuele structuurbron voldoende kort is, zodat deze zich goed laat mengen. Verder kunnen we de selectie beperken door een vochtiger/plakkeriger rantsoen aan te bieden. Mogelijkheden daarvoor zijn een passend bijproduct en natuurlijk ook water, al dan niet via voormengen.

Workshop rantsoenvertering

Naast vruchtbaarheid en voerhekmanagement werd tijdens de workshops uitgebreid stilgestaan bij rantsoenvertering door mestbeoordeling. Veehouders beoordelen bewust hoe de mest verteerd is.

De mest vertelt namelijk veel over de rantsoenvertering. Hoe wordt er gevreten, wordt het rantsoen goed benut en wat kan er verbeterd worden? Dit geldt voor de verschillende productiestadia van de melkkoeien en droogstaande koeien.

De mest kan op diverse momenten en plaatsen in de stal bekeken worden. Bijvoorbeeld in de melkstal, op de rooster en tijdens het zuiver maken van de ligboxen. Het op het oog beoordelen van de mest geeft al een redelijk beeld.

Door de mest te zeven krijgen we nog meer informatie over wat een koe met het voer doet, of beter gezegd, hoe de pens op dat moment functioneert. De zeef bestaat uit drie lagen en vormt daarmee een simulatie van de pens. Op basis van de hoeveelheid en verdeling per zeef wordt onder andere de herkauwactiviteit beoordeeld. Is de verhouding in de zeven niet optimaal, dan is het belangrijk om het rantsoen aan te passen zodat het voer beter wordt benut. Voordelen hiervan zijn dat de koe meer energie heeft voor productie en reproductie. Ofwel de melkproductie neemt toe en vruchtbaarheid wordt verbeterd. Daarnaast dalen de voerkosten waardoor er een beter saldo gerealiseerd wordt.

Wij danken de gastbedrijven en deelnemers voor hun inzet en bijdrage aan deze studiemiddag.

Team Rundvee